Serif – Có thể bạn chưa biết?
Một bài viết thú vị từ Idesign/Iilovetypography không những giúp bạn hiểu thêm về các thuật ngữ mà còn giúp bạn có thêm sự tình yêu với chữ. Không những thế, bài viết này còn đồng thời giúp bạn xác định kiểu chữ, phông chữ và từ từ giúp bạn thực hiện tốt hơn sự lựa chọn phông chữ cho việc sử dụng của mình.
Và cuối cùng bạn được biết là vảy cá và serifs có điểm chung.
Nhiều người cảm thấy quen thuộc với từ Serif và nhớ tới bộ phim mà Cảnh sát trưởng – Sheriff, John Wayne đã hạ gục nhiều kẻ khác (trong đó có nhiều sheriffs tha hóa), tất nhiên theo trí nhớ của tôi, ông không bao giờ bắn “serifs”, Vì serifs thường nhỏ và dễ mến.
Trước khi viết bài này tôi gửi bạn bè câu hỏi “Serif là gì”. Hầu hết đều trả lời về một thứ giống như
“Nó là mấu nhọn nhô ra ở hai đầu chữ cái”.
Vậy tại sao lại là “serif”? Vâng, thường thì nó hẳn là có nguồn gốc từ thời La Mã cổ đại. Trước khi các ký hiệu được khắc lên đá. Bất cứ ai đã cố gắng viết ra các chữ cái đều tạo ra một nét cong nhẹ ở cuối nét cọ. Với thợ khác đá họ sẽ đục lên đá cả những nét đó và nó tạo ra các serifs.
Tuy nhiên, với từ “Serif” thì không ai biết nhiều về nó. Một số cho rằng nó đến từ schreef – tiếng Hà Lan, có nghĩa là “viết”, trong khi các nguồn khác cho rằng thuật ngữ “sanserif” thực sự có trước “serif”, để san serif riêng, có nghĩa là nó không có serif (mặc dù vậy sẽ có câu hỏi về nguồn gốc của sanserif từ đâu).
Điều thú vị là thuật ngữ tương đương trong tiếng Nhật có nghĩa là uruko, là “Vảy cá”, còn Trung Quốc hoặc Việt Nam có nghĩa là “chân”. Các giải thích này rất có tính mô tả, khi ai đó hét lên “Một kiểu không chân” – Sau này tôi đoán rằng họ đang tìm Helvetica.
Có vô số loại Serif. Hai loại chính là Adnate – chân đi ra từ thân một cách mềm mại và Abrupt – chân đi ra bởi một góc đột ngột (Đây là những nhóm nhỏ mà chúng ta sẽ xem xét).
Chúng ta sẽ có một cái nhìn sơ lược về cây gia đình Serif. Và nếu chúng ta sử dụng từ gia đình, thì hãy ẩn dụ hoá bằng cách coi Ông Abrupt Serif và Bà Adnate Serif như vợ chồng.
Trong một cuộc phỏng vấn độc quyền với “gia đình” này, chúng ta có thể biết đôi chút về cuộc sống riêng tư của họ.
Ông có thể cho độc giả biết một chút di sản của gia đình Serif?
Ông AS: “Về phía gia đình tôi, tôi tự hào nhất là con trai tôi – Slab Serif – chữ chân lớn (vợ và những ngươì khác thường gọi là Egyptian).
Con của Slab Serif bao gồm Clarendon, một cô gái trẻ đẹp nết. Mọi người đều đồng ý rằng, người chi em ruột của cô ấy là Xenia, Geometric Serif (các chân dạng hình học) và Rosewood đều mang tính nghệ thuật và trang trí.
Rosewood đã đóng vai chính trong các phim miền Tây, anh ấy có cá tính mạnh mẽ, táo bạo và đã từng phổ biến trong các quảng cáo. Và về tính cách giống vợ của tôi…”
Bà AS ngắt lời: “Vâng, “gen” đằng ngoại dĩ nhiên là tinh tế hơn, tự nhiên hơn, mềm mại hơn. Ví dụ, Baskerville (một ngươì đàn ông tốt, trẻ trung, cầu toàn trong gia đình Transitional Serif – chuyển tiếp).
Khi sinh nó ra (khoảng năm 1754) nó bị coi là đứa trẻ biếng ăn, với serifs mỏng, tuy nhiên nó vẫn đứng vững với thời gian, và độ tương phản của Baskerville khiến nó rất dễ đọc.”
Thế còn Old Style, nó phù hợp với điều gì?
Dưới đây là Sabon, một trong những đứa trẻ của Humanist. Nhìn nó đúng là được viết với một cây bút có ngòi mực rộng phải không ? “
Cảm ơn ông bà Serif đã sắp xếp lịch trình bận rộn với các tạp chí, poster, web để tới phỏng vấn.
Bài viết chưa đề cập tới các Modern Serif như Bodoni và Didona và Serifs Latin như Quant Antiqua. Bạn có thể thêm ví dụ?